Heb je in jouw werk als omgevingsmanager vaak te maken met weerstand bij ondernemers?
Jazeker. Ik werk veel voor Belgische infrastructuurprojecten die impact hebben op de omgeving. Vanuit mijn rol als omgevingsmanager informeer ik die omgeving over het project en de werkzaamheden. Ik spreek dan vaak met ondernemers. Anders dan bewoners worden zij door het bouwproject niet zozeer op persoonlijk, maar vooral op zakelijk vlak geraakt. De weerstand zit vooral bij de eigenaren die zich afvragen hoe ze tijdens de werkzaamheden hun bedrijf draaiende moeten houden. Zij worden direct geraakt in hun inkomen en broodwinning.
Wanneer ze het gevoel hebben niet goed geïnformeerd te worden of dat hun belangen niet serieus worden genomen, uiten zij hun weerstand snel via de lokale media. Ze zien dat vaak als manier om wat extra druk te zetten. Hiermee zetten ze hun communicatiekracht gericht in. Soms verenigen ondernemers zich. Dat gaat meestal snel, omdat ondernemers vaak al verenigd zijn in overkoepelende organisaties die hun belangen ondersteunen.
Hoe ga je goed om met die weerstand?
Wanneer ik voor het eerst bij een ondernemer langs ga, heb ik vaak geen fijne boodschap. De onderneming zal bijvoorbeeld enkele maanden of jaren midden in de grootschalige wegwerkzaamheden zitten, waardoor de zaak minder goed bereikbaar is voor klanten, werknemers en/of leveranciers. Die boodschap zorgt direct voor spanningen. De manier waarop ik de boodschap breng, bepaalt of de spanningen overgaan in echte weerstand of in begrip voor de situatie. Goed, persoonlijk contact is dan het meest belangrijk. De eigenaren willen een gezicht zien; iemand waar ze terecht kunnen met vragen en zorgen. Maar ook vooral iemand die ze vertrouwen. Vertel de eigenaren wat ze kunnen verwachten en wat je wel en niet voor hen kan betekenen. Eerlijkheid en transparantie zijn net zo belangrijk als juiste, tijdige, begrijpelijke en volledige informatie.
Verder is het voor communicatiespecialisten en omgevingsmanagers belangrijk om ondernemers, anders dan bij bewoners, goed te faciliteren met communicatiemiddelen. Denk aan het uittekenen van een goede omleidingsroute naar hun bedrijf of handelszaak, maar ook aan flyers, posters of digitale hinderfiches die ze kunnen inzetten. De ondernemer moet namelijk zijn of haar eigen medewerkers, klanten en/of leveranciers ook kunnen informeren over de werkzaamheden en hoe je hen kan bereiken.
Vinden de werkzaamheden plaats rond een groot bedrijventerrein? Kies dan samen met alle ondernemers één vertegenwoordiger namens alle bedrijven. Die persoon is een waardevolle schakel om de informatie over te brengen en begrip te creëren voor de plannen. Zorg er zeker voor dat die vertegenwoordiger constructief meedenkt en goed zijn of haar rol kent.
Welke waardevolle lessen heb jij geleerd als omgevingsmanager?
Mijn meest waardevolle les is dat begrip van twee kanten moet komen. Je moet niet alleen verwachten dat de ondernemer begrip krijgt voor het project en de bijbehorende werkzaamheden. Nee, je moet zelf ook begrip hebben voor zijn of haar situatie. Door je als omgevingsmanager menselijk op te stellen, doorbreek je het wij-zij denken. Je streeft meestal hetzelfde einddoel na: een veilige en betrouwbare verkeerssituatie én een aantrekkelijke en prettige omgeving voor iedereen (ook voor de klanten van de onderneming). Als beide partijen dat doorhebben, dan kun je als partners toewerken naar dat toekomstbeeld. Leg daarom in al je communicatie het waarom van de werkzaamheden uit. Praat over dat hogere doel en schets dat toekomstbeeld.
In mijn werk als omgevingsmanager heb ik geleerd dat je altijd in het midden moet blijven staan. Je staat niet aan de kant van het project, maar ook niet aan die van de ondernemers. Jouw rol is die van een soort tussenpersoon die onbevooroordeeld met beide kanten meedenkt en vooral dingen bespreekbaar maakt. Door eerlijk en transparant te zijn over je rol en wat je wel en niet kan betekenen voor iemand, wek je vertrouwen. En dat is de basis voor iedere goede relatie.
Deel jouw ervaringen!
In een serie blogs en opinies besteden we de komende tijd extra aandacht aan ‘de waarde van weerstand’ bij omgevingscommunicatie en de lessen die wij leren als communicatiespecialisten. Want weerstand bij een project is uitdagend maar heeft zeer zeker waarde! We zijn dan ook benieuwd naar de ervaringen die jij daarin hebt. Herken je de neiging om participatie met een ‘vinkje’ af te doen? En hoe kun je weerstand met een goed proces juist ombuigen om tot waarde te zijn voor je bouwproject? We horen het graag!