Brabants militair erfgoed zichtbaar en beleefbaar maken

In het zuiden van Nederland vind je de oudste, langste en meest gebruikte verdedigingslinie van Nederland: de Zuiderwaterlinie. Ze loopt van Bergen op Zoom tot Grave, beslaat 165 kilometer en bestaat uit tal van forten, vestingen, schansen en stadsmonumenten. Een ingenieus systeem van dijken en sluizen zorgde ervoor dat het gebied onder water gezet kon worden om vijandige legers tegen te houden. Dit militaire erfgoed lag tot voor kort zo goed als begraven in het landschap. De provincie Noord-Brabant en daarna de Alliantie Zuiderwaterlinie riepen de hulp in van Connect om dit erfgoed zichtbaar en beleefbaar te maken voor het brede publiek. De opdracht startte in 2016 en Connect is nog altijd betrokken bij zowel strategie, advies als uitvoering.

Vraag

In de eerste jaren is er hard gewerkt om de linie op de kaart te zetten. Nu die basis goed staat, verschuift de vraag naar het doorontwikkelen van de zichtbaarheid en beleefbaarheid: online en offline en voor diverse doelgroepen.

Binnen de Alliantie Zuiderwaterlinie speelt verder nog de vraag om de samenwerking tussen de ruim 40 partners te versterken. Zeker nu nieuwe partners zich aansluiten bij het netwerk. Daarnaast wil de linie een maatschappelijke rol spelen bij opgaven rond waterveiligheid en klimaatverandering. Naast strategische publiekscommunicatie is er dus ook behoefte aan partner- en netwerkcommunicatie.

Een belangrijke vraag blijft: hoe maak je van een beleidsprogramma vol maatschappelijke doelstellingen een sterk merk?

Aanpak

In 2021 heeft het programmateam van de Alliantie Zuiderwaterlinie samen met Connect vier verschillende programmadoelstellingen geformuleerd. We adviseerden om te focussen op de thema’s zichtbaarheid en beleefbaarheid, erfgoed, ruimte & landschap en de onderlinge samenwerking tussen partners.

Deze doelstellingen vormen de basis voor de communicatiestrategie die we elk half jaar in een workshop met de programmamanager tegen het licht houden. Daarbij werken we altijd volgens het 80-20 principe: 80% focus op toerisme en recreatie, 20% focus op erfgoed en geschiedenis.

Aan de uitgewerkte communicatiestrategie koppelen we de communicatieve mijlpalen en acties.

Resultaat

In de beginperiode zorgden we in samenwerking met de Alliantie voor een nieuwe website, een intranet voor partners, twee maandelijkse nieuwsbrieven, markeringen in het veld en toeristische producten als een Zuiderwaterlinie-wandelpad, een autorouteboekje en een fietsrouteboekje.

Om de fysieke zichtbaarheid en beleefbaarheid van de Zuiderwaterlinie te vergroten, ontwikkelden we vervolgens een publiekscampagne (‘Bespeur. Bekijk. Beleef’), stelden we een persstrategie op en ontwierpen we middelen voor evenementen en andere bijeenkomsten. Daarbij hebben we aandacht voor het faciliteren en verbinden van de partners en het Zuiderwaterlinie-netwerk met toolkits, templates en een helder kader voor samenwerking.

Facts & Figures

Met vele mooie vestingsteden en een lengte van 165 kilometer is de Zuiderwaterlinie het grootste gebied in Nederland dat ter verdediging onder water werd gezet. Het is dan ook het grootste monument van Nederland.
Het liniegebied zelf telt ruim 840.000 bewoners, die we kunnen verrassen met het erfgoed in hun achtertuin.
De Zuiderwaterlinie bestaat uit vijf regio’s met elk hun eigen geschiedenis en verhaal.
De oudste vestingwerken van de Zuiderwaterlinie dateren al van 1582. Vestingbouwer Menno van Coehoorn bouwde de linie in de 17de eeuw uit tot de langste ketting van vestingsteden in Nederland.

Om de Zuiderwaterlinie als samenhangend geheel tot ontwikkeling te brengen, is grootschalige publieks- en partnercommunicatie onmisbaar. De expertise van Connect helpt de Alliantie om het sterke merk verder uit te bouwen en het netwerk te verstevigen. Dat vertaalt zich in een brede naamsbekendheid, een uitbreidend netwerk en een scala aan toeristische producten.

Anne-Wil Maris, programmamanager Alliantie Zuiderwaterlinie